Zeepfabriek Rohm & Haas

Aan de Eem in Amersfoort stond de industrie van de stad. Ooit begon er een wasserij, vervolgens heeft dit gebouwencomplex diverse bestemmingen gehad. Een landhuis werd herbestemd als blekerij, vervolgens zeepfabriek en werd gesloten als fabriek van lijmen. Hoe een lelijk eendje tot een mooie zwaan aan het water uitgroeide.

Tussen 1830 en 1850 is het buiten Eemzicht gerealiseerd. Daarmee heeft het oudste deel van het complex van oorsprong geen bedrijfsmatige functie. Pas in 1885 begon in dat pand eigenaar B.W. Speelberg een blekerij: de naam voor een ouderwetse wasserij met bleekvelden. Alleen was deze wasserij al voorzien van een modern bewegingswerk op een stoommachine. De was werd geroerd in grote houten tobben en ook gemangeld. Speelberg wierf nieuwe opdrachtgevers bij Defensie. Een nieuwe pand met drie etages werd in 1899 gebouwd. In de periode van de Eerste Wereldoorlog (1914-1918) ging de wasserij failliet.

De opstallen werden door de firma Dalton gekocht. Hij vestigde na een grondige verbouwing in de gebouwen een fabriek voor essences en chemische producten. Na de aankoop in 1927 door Tjarko de Vries kreeg het bekendheid als Wascholinefabriek. De fabriek werd al twee jaar later in 1929 gekocht door Unilever en ging op in haar zeepfabrieken onder de naam Viruly. Uit deze periode stammen de schoorsteen uit 1927, droogloodsen uit 1931 en expeditieloodsen uit 1952.

Unilever verkocht het complex in de jaren 1970 aan Morton, producent van industriële lijmen. In 2002 werd de lijmfabriek door toenmalig eigenaar Rohm & Haas gesloten. Het complex was rijp voor de sloop. Daarvan is het net op tijd gered. Na een grondige renovatie/restauratie zijn in de ruimten nu kantoor- en horecafuncties gevestigd.

De waardering voor dit complex aan verschillende gebouwen is pas laat gekomen. De gebouwen zijn door architectonisch opgeleide kunsthistorici moeilijk te classificeren. Daardoor gooide het geen hoge ogen in monumentenkringen. Nu is het allegaartje aan gebouwen juist door de variatie een industrieel monument en wordt het breed gewaardeerd.

bron: usine-utrecht

Zeepfabriek Rohm & Haas — Creatieve hotspot, Amersfoort, The Netherlands. Photo ©Ward Kentie.

Hier meer info over KentieDesign

On the Eem in Amersfoort stood the city’s industry. Once a laundry began there, then this building complex had various uses. A mansion was repurposed as a bleachery, then soap factory and closed as a factory of glues. How an ugly duckling grew into a beautiful swan by the water.

Between 1830 and 1850, the country house Eemzicht was built. With that, the oldest part of the complex originally had no business function. Only in 1885 owner B.W. Speelberg started a bleachery in that building: the name for an old-fashioned laundry with bleaching fields. Only, this laundry was already equipped with modern motion work on a steam engine. The laundry was stirred in large wooden tubs and also mangled. Speelberg recruited new clients from the Department of Defense. A new three-story building was built in 1899. During World War I (1914-1918), the laundry went bankrupt.

The buildings were bought by the Dalton company. He established a factory for essences and chemical products in the buildings after a thorough renovation. After the purchase in 1927 by Tjarko de Vries, it became known as Wascholine Factory. The factory was bought by Unilever just two years later in 1929 and merged into its soap factories under the name Viruly. From this period date the chimney from 1927, drying sheds from 1931 and shipping sheds from 1952.

Unilever sold the complex in the 1970s to Morton, producer of industrial adhesives. In 2002, the glue factory was closed by then-owner Rohm & Haas. The complex was ripe for demolition. It was saved from that just in time. After a thorough renovation/restoration, the spaces now house office and hospitality functions.

Appreciation for this complex of different buildings has come late. The buildings are difficult for architecturally trained art historians to classify. As a result, it did not fare well in monument circles. Now the mishmash of buildings is an industrial monument precisely because of its variety and is widely appreciated.

source: usine-utrecht

Zeepfabriek Rohm & Haas — Creative hotspot, Amersfoort, The Netherlands. Photo ©Ward Kentie.

More info about KentieDesign here